Omvormers die aftoppen, hoe werkt het nou precies?
Omvormers
Maarten Versloot
9/11/2023
Het blijft lastig uit te leggen en we krijgen er veel vragen over. In deze blog zal ik u uitleggen waarom het soms verstandiger is om een 'kleinere omvormer' te kiezen in plaats van een 'te grote' zodat u een weloverwogen keuze kunt maken als het aankomt op zonnepanelen aanschaffen.
Stelt u zich een scenario voor waarin een testrobot 1000Watt licht per vierkante meter op een zonnepaneel laat schijnen bij een temperatuur van 25°C, een bepaalde luchtmassa, beter bekend als de STC.
STC staat voor "Standard Test Conditions"(Standaard Testcondities) en wordt gebruikt als een referentiestandaard bijzonnepanelen om hun prestaties te meten en vergelijken. De STC-specificaties definiëren de omstandigheden waaronder de zonnepanelen worden getest, zodat de resultaten consistent kunnen worden geëvalueerd.
Wanneer de prestaties van zonnepanelen worden beoordeeld volgens STC, kunnen fabrikanten en consumenten eenvoudig verschillende zonnepanelen modellen met elkaar vergelijken, ongeacht de werkelijke weersomstandigheden of specifieke locatie. Als u een zonnepaneel heeft met een nominale capaciteit van 420 Wp, betekent dit dat het onder die STC-omstandigheden 420 Watt vermogen genereert. Echter, de praktijk is vaak ver verwijderd van deze ideale omstandigheden, zelfs onder een stralende zon.
In Nederland schijnt de zon zelden met een intensiteit van 1000 Watt per vierkante meter. En zelfs op die zeldzame dagen dat dit wel gebeurt, wordt het zonnepaneel zo heet dat u het nauwelijks kunt aanraken, wat ver afstaat van de ideale STC-omstandigheden. Bovendien, voor elke graad boven de 25°C waarbij het paneel opwarmt, verliest het ongeveer 0,3% van zijn vermogen.
Dus, in Nederland zal uw 420 Wp zonnepaneel zelden zijn volle 420 Watt vermogen bereiken. Op een stralende zomerdag mag u tevreden zijn met ongeveer 80 tot 85% van het Wp vermogen, wat neerkomt op ongeveer 330 tot 350 Watt. Men spreekt hierbij dan over NOCT 'Nominal Operating Cell Temperature' (Nominale Operationele Cell Temperatuur).
NOCT simuleert de gemiddelde bedrijfsomstandigheden van zonnepanelen overdag wanneer de zon schijnt maar ook wanneer de panelen worden afgekoeld door luchtbeweging en eventuele bewolking. Het vermogen van een zonnepaneel wordt gemeten bij NOCT-omstandigheden en is doorgaans lager dan het vermogen gemeten bij STC.
Kortom, NOCT is nuttig om een beter inzicht te krijgen in hoe zonnepanelen zullen presteren in de echte wereld, terwijl STC wordt gebruikt voor prestatievergelijking en specificaties.
Elke omvormer presteert op zijn best wanneer deze correct wordt belast. Maar wat vaak over het hoofd wordt gezien, is hoe een omvormer functioneert wanneer er weinig zonlicht beschikbaar is.
Een omvormer schakelt zichzelf namelijk uit wanneer deze minder dan circa 6% van zijn AC-uitgangsvermogen moet omzetten, zoals blijkt uit de efficiëntiecurve op datasheets van veel omvormer fabrikanten.
Stelt u zich een 4200 Wp zonnepaneelsysteem is aangesloten op een 4200 Watt omvormer. Deze omvormer schakelt zichzelf uit wanneer deze minder dan 250 Watt moet omzetten.
Dus iedere ochtend en avond en op echt 'grijze' dagen kan de omvormer het beetje aangeboden zonlicht niet omzetten. Voor mensen in zuidelijke landen is dit misschien niet zo belangrijk, maar als uw panelen in Nederland liggen, waar zonsopkomst en zonsondergang vrij lang duren, kunt u een betere opbrengst behalen door hiermee rekening te houden.
Dit doet u door een omvormer te kiezen waarvan het AC-uitgangsvermogen ongeveer 15 tot 20% kleiner is dan het WP-vermogen van de panelen. Dit heet 'onderdimensioneren'. In dit geval, bij een totaal zonnepaneelvermogen van 4200 Wp, past u het beste een omvormer toe met een AC-uitgangsvermogen van 3600 Watt.
Het resultaat van een goed ondergedimensioneerd systeem is dat het in de donkere momenten meer energie kan omzetten. Dit zijn steeds kleine beetjes, maar al die kleine beetjes bij elkaar maken samen een serieuze hoeveelheid extra opbrengst, vooral in Nederland waar we te maken hebben met veel bewolking gedurende het jaar.
In de lente schijnt de zon onder de ideale hoek op de zonnepanelen. Bovendien is het dan ook nog lekker koel buiten en is de lucht schoner dan in de zomer, wat resulteert in meer vermogen dan u zou verwachten. Hierdoor kan een zonnepaneelsysteem meer dan 85% van zijn WP-vermogen leveren. Een ondergedimensioneerd systeem kan dit extra vermogen dus niet volledig benutten en de 'kleinere omvormer' zal het vermogen aftoppen. Dit vindt u misschien zonde, omdat het energieverspilling lijkt. Wat u echter niet moet vergeten, is de energie die u elke ochtend en avond wint. Uiteindelijk maakt dit ruimschoots de energie goed die verloren gaat door het begrenzen van het vermogen.
Als de omvormer in de lente af en toe zijn vermogen aftopt, hoeft u zich geen zorgen te maken. Aan het einde van het jaar zult u een hogere opbrengst hebben dan wanneer u een systeem heeft dat nooit zijn vermogen aftopt. Het 'onderdimensioneren' van de omvormer kan ervoor zorgen dat u optimaal profiteert van de beschikbare zonne-energie, vooral in situaties met weinig zonlicht.
Het is belangrijk om te begrijpen dat het kiezen van de juiste omvormer en het optimaliseren van uw zonnepaneelsysteem afhankelijk is van verschillende factoren, waaronder uw locatie, de hoek van de panelen, en uw energiebehoeften. Wij kunnen u helpen bij het nemen van de beste beslissing om het meeste uit uw zonnepaneelsysteem te halen. Bel vrijblijvend met onze specialisten en we kijken graag met u mee!
